กะโห้



คำอธิบาย

กะโห้เป็นไม้สำหรับชักดึงเมล็ดข้าวเปลือกให้กองรวมกัน เพื่อสะดวกต่อการตวงหรือขนใส่ยุ้งฉาง

ไม้กะโห้มีลักษณะคล้ายคราดมือ แต่แตกต่างกันในส่วนซี่คราด คราดมือจะเหลาไม้เป็นซี่ ๆ ใช้สำหรับคราดเศษฟางข้าว แต่กะโห้มีที่คราดเป็นแผ่นไม้หนาทึบ มีความสูงประมาณ 15 เซนติเมตร ยาวประมาณ 30 เซนติเมตร ใช้ไม้หนาขนาด 1-3 เซนติเมตร โดยวิธีทำคือ ใช้กบไสแผ่นไม้ให้เรียบ จากนั้นไสแผ่นไม้ส่วนล่างที่ทำหน้าที่คราดข้าวเปลือกให้บางแฉลบ ส่วนด้านบนจะหนากว่า การไสให้บางนี้ช่วยให้การชักดึงข้าวได้สะดวกเวลาใช้แรงมือกดที่ด้ามไม้กะโห้ คมไม้ที่ไสบางแฉลบจะทำให้กดลงไปในกองข้าวเปลือกและชักดึงได้ง่ายขึ้น แล้วใช้สิ่วเจาะแผ่นไม้ตรงกึ่งกลางแผ่น เจาะริมขอบด้านบนให้มีขนาดเล็กกว่าด้ามไม้จับเล็กน้อย

ด้ามกะโห้ทำด้วยไม้รวก ไม้เลี้ยง หรือไม้จริงก็ได้ ด้ามไม้ยาวประมาณ 2 เมตร

วิธีใช้ จะใช้ไม้กะโห้ในเวลานวดข้าวขณะอยู่ในลาน ใช้ชักดึงเมล็ดข้าวเปลือกให้เป็นกองตามที่ต้องการ จะง่ายต่อการตวงหรือการตักขนเข้ายุ้งฉาง นอกจากใช้ลากข้าวเปลือกที่อยู่ในลานแล้ว กะโห้ยังใช้สำหรับการดึงข้าวเปลือกในเวลาขนลงจากเกวียนหรือรถ เพื่อขนใส่ยุ้งฉางได้สะดวก