ลูกฟัด

ลูกฟัดเป็นของเล่นที่ใช้ฝ่ามือสองข้างปั่น หรือหมุนแกนไม้ หากลูกฟัดของใครหมุนได้นานกว่าจะเป็นฝ่ายชนะ ลูกฟัดบางแห่งเรียกว่า ลูกฟัดหรือลูกพัด การที่เรียกลูกฟัดเพราะเวลาเล่นจะใช้แรงมือปั่นหมุนแกนไม้ให้ลูกฟัดเหวี่ยง สะบัดไปมาและหมุนอย่างรวดเร็ว ผู้สูงอายุเล่าถึงการทำลูกฟัดในสมัยก่อนจะทำด้วยดินเหนียว ใช้แกนไม้เสียบตรงกลางผึ่งแดดให้แห้ง จึงนำมาเล่นแข่งหมุนกัน นอกจากการทำลูกฟัดด้วยดินเหนียวแล้วยังใช้ผลจากต้นไม้ทำเป็นลูกฟัดได้อีก เช่น ลูกสะบ้า ลูกตะโก ลูกมะเกลือ ลูกจัน ลูกตะขบ เป็นต้น

 

วิธีทำ

1. นำแผ่นไม้เนื้อแข็ง มีความหนาประมาณ 3-4 ซม.มาเลื่อยตัด ยาวประมาณ 4-5 ซม.

2. ใช้ดินสอลากเส้นแผ่นไม้ให้เป็นวงกลม แล้วใช้มีด ขวานหรือเลื่อยตัดตามรอยเส้น วงกลมนั้น

3. ใช้บุ้งหรือกระดาษทรายขัดเกลาผิวไม้ให้เรียบ

4. จะเจาะรูเล็กๆ ตรงจุดกึ่งกลางลูกฟัด เพื่อไว้สอดไม้แกนหมุน การเจาะรูลูกฟัดนั้น ใช้ ลวดปลายแหลมเผาไฟให้ร้อนแดงแล้วจึงเจาะรูลูกฟัด

5. เหลาไม้เนื้อแข็งหรือไม้ไผ่ ความยาวประมาณ 12-15 ซม. ให้กลม ขนาดเล็กกว่าแท่ง ดินสอเล็กน้อย เป็นแกนไม้หมุน แต่แกนไม้จะต้องใหญ่กว่ารูที่เจาะเล็กน้อย

6. ใช้ค้อนตอบทุบแกนไม้ให้สอดเข้าไปรูที่เตรียมไว้

 

วิธีเล่น

ใช้ฝ่ามือสองข้างประกบกับปลายไม้แกนหมุนยกลูกฟัดให้สูงกว่าพื้นเล็กน้อย ใช้แรงมือ เหวี่ยงสะบัดอย่างแรง ลูกฟัดจะหมุนตามด้วยความเร็วเช่นกัน เด็กๆ ที่เล่นลูกฟัดมักจะเล่น เป็นกลุ่ม โดยการแข่งขันหมุนลูกฟัด ลูกฟัดของใครหมุนนานกว่าจะเป็นฝ่ายชนะ 

 

วิดีโอ