กับแก๊ป

กับแก๊ป  กับสับ  ฟ้าลั่น  คือเครื่องมือจับตายหนู   ที่มีอันตรายไม้น้อยกว่าเสือตบก้น วิธีการทำงานโดยการสับฟันลงบนตัวหนู  เมื่อหนูเดินลอดช่องเหยียบกลไก  ผู้ประดิษฐ์ใช้จะตั้งชื่อให้สอดคล้องกับเสียงและการทำงาน  เช่น “แก๊ป”  คือ  เสียงที่ไม้สับทำงาน “กับสับ”  คือ ลักษณะการทำงานของเครื่องมือที่ฟันสับลงมาที่พื้นอย่างรวดเร็ว  ฟ้าลั่น  คือ  คำเปรียบเทียบ  เครื่องมือที่มีความเร็ว  แรง  มีเสียงน่ากลัว
         

กับแก๊ป  กับสับ  ฟ้าลั่น  มีขนาดแตกต่างกันไม่แน่นอน  ที่พบขนาดใหญ่มีความสูงจากพื้นถึงปลาย  ประมาณ 150 เซนติเมตร  ช่องสับกว้างถึง 15 เซนติเมตร  ขนาดเล็กสูงประมาณ 40 เซนติเมตร  ช่องสับกว้าง 7 เซนติเมตร ขนาดเล็กใช้ดักหนูท้องขาวหรือหนูบนเรือน  ส่วนขนาดใหญ่ใช้ดักหนูพุก  หรือสัตว์ที่มีขนาดใหญ่กว่า  เช่น   ชะมด  อีเห็น  ที่หากินบนพื้นดิน ขนาดและช่องดักจึงเป็นเหตุผลของผู้ประดิษฐ์ที่มีจุดประสงค์ใช้ดักสัตว์ชนิดใดขนาดไหน
          

กับแก๊ปทำจากไม้ไผ่  เหลาเป็นชิ้นๆ  แล้วนำมาประกอบรวมกัน  มีส่วนประกอบหลัก 3 ส่วน  ได้แก่ ไม้คัน  ไม้แกน  และกลุ่มไม้สับ  ไม้แกนมีความหนา  แข็งแรงใช้เป็นแกนสำหรับยึดส่วนประกอบอื่น  ที่โคนไม้แกนเสี้ยมปลายแหลมสำหรับตอกยึดติดพื้นดิน  หากกดไม้เหยียบลงปลายสลักจะหลุด  ไม้คันก็จะดีดดันไม้สับให้สับงับลงบนไม้ฐาน
          

กับแก็ป  ประกอบด้วย  ไม้แกน  เซาะร่องกว้างพอสอดยึดกลุ่มไม้สับ  ซึ่งมีไม้สับและไม้ฐาน  ความยาวของร่องขึ้นอยู่กับขนาดของช่องที่จะให้หนูผ่าน  เหนือเล็กน้อยเจาะรูสำหรับลวดยึดไม้ค้ำเหนือรูไม้ค้ำ  จะบากไม้แกนออกครึ่งหนึ่งเป็นบ่ารับไม้ขัด  ปลายสุดจะบาก  เพื่อผูกเชือกต่อไปยังปลายไม้คัน
          

กลุ่มไม้สับ  ประกอบด้วย  ไม้ฐาน  ซึ่งจะผ่าส่วนบนให้แยกออกได้ข้างหนึ่งใช้เป็นไม้เหยียบปลายไม้จะบากเพื่อยึดไม้แกน  ไม้สับ  มีขนาดความหนาเท่ากับไม้ฐาน แต่ยาวกว่าเล็กน้อย ที่ปลายไม่สับและไม้ฐานจะประกบกันเจาะรูรัดด้วยไม่ค้ำ นำปลายไม้สับและไม้ฐานอีกข้างหนึ่งสอดเข้าในร่อง ยึดปลายไม้ค้ำสอดยึดไม้ในรูแกน
         

ไม้คัน เป็นไม้ที่ยาวที่สุดมีหน้าที่ในการดีด ดันให้ไม้สับสับลงบนฐานไม้ โคนไม้ดันจะบากยึดปลายไม้สับ ปลายไม้ดันจะผูกเชือกแล้วผูกต่อลงมาที่ปลายไม้แกน ผูกเชือกที่โคนไม้ดันต่อไปยังโคนไม้ขัด ผูกเชือกต่อจากปลายไม้ขัดไปที่โคนสลัก เวลาใช้จะดึงไม้ขัดขึ้นขัดกับบ่า ไม้แกน ไม้สับก็จะถูกง้างออกจากฐาน ใช้โคนสลักขัดกับไม้สับและปลายสลักขัดกับไม้เหยียบ การใช้จะใช้ดักหนูพุกและหนูท้องขาว วางดักขวางเส้นทางเดินหนูที่มองเห็นได้ชัดเจน โดยไม่ต้องมีเหยื่อช่วย การวางดักจะเสียบไม้แกนยึดดินให้ไม้สับวางขวางทาง ดึงไม้ขัด ขัดบนบ่าไม้แกน ใช้สลักขัดระหว่างไม้สับและไม้เหยียบ ปล่อยทิ้งไว้ข้ามคืน หนูจะใช้เส้นทางเดินประจำ เวลาผ่านลอดช่องระหว่างไม้สับกับไม้ฐานจะเหยียบไม้เหยียบ ทำให้สลักหลุด ไม้สับจะสับลงมาอย่างรวดเร็ว สับฟันงับลงบนตัวหนูโดยทันที
         

กับแก๊ป อาจใช้เหยื่อช่วยโดยการขุดช่องริมคันนาติดทางเดินหนู ใส่เหยื่อหัวปลาย่างข้าวเหนียวปิ้งไฟ แล้ววางให้ไม้สับตรงกับช่องที่ขุดไว้  เพื่อเร่งเร้าเพิ่มความมั่นใจให้ผู้ดักได้  นอกจากนั้นกับแก๊ปยังนำมาประยุกต์  โดยการตัดโคนแหลมที่ไม้แกน  ผูกต่อด้วยกระป๋องหรือกระบอกไม้ไผ่  ให้ตรงช่องดัก  เพื่อใช้ใส่เหยื่อ  วางตั้งบนพื้นเรือน  ใช้ดักหนูบนเรือนที่รบกวนเวลากลางคืน  ขณะหลับนอน