หุ่นหนามคัดเค้า

“หุ่นหนามคัดเค้า เป็นของเด็กใช้หนามต้นคัดเค้ากลัดใบตองกล้วย คล้ายกับใส่เสื้อผ้า เคลื่อนไหวไปมาระหว่างการแสดงบทบาทที่สมมติขึ้น การทำหุ่นหนามคัดเค้า ผู้ใหญ่หรือเด็กคงได้เห็นวิธีการเล่นหุ่น ซึ่งมาแสดงในเทศกาลต่างๆ จึงคิดทำหุ่นให้เด็กเล่นสนุกสนาน การใช้หนามคัดเค้าเพราะมีหนามแหลมคม ปลายโค้งงอเหมือนเขาควาย ต้นคัดเค้าชาวบ้านในสมัยก่อนจะปลูกตามรั้วบ้าน เพื่อป้องกันขโมยหรือสัตว์เข้ามาในขอบเขตบ้าน หนามคัดเค้าจะงอปลายแหลมคมมีหนามงอนเป็นคู่ๆ นอกจากใช้เป็นรั้วหนามแล้ว ใบคัดเค้ายังชุบแห้งทอดจิ้มกับน้ำพริกรับประทานได้อร่อย

 

วิธีทำ 

1. คัดเถาคัดเค้ายาวประมาณ 7-10 เซนติเมตร ปาดหนามคัดเค้าตรงส่วนมือจับออกจะเหลือหนามคัดเค้าตรงไหล่หุ่น

2. นำใบตองทำเป็นเสื้อผ้าหุ่น โดยใช้หนามคัดเค้ากลัดใบตอง (การทำหุ่นจะทำหลายๆ ตัว เสื้อผ้าที่เป็นใบตองจะมีสีสันหลายแบบ เช่น อาจใช้ใบตองสีเหลือง สีเขียว หรือใช้ใบตองแห้ง)

 

วิธีเล่น

นำหุ่นที่ทำเสร็จแล้วมาเล่นได้ 2 ลักษณะ คือ

1. ผู้เล่นคนเดียว แต่จะเชิดหุ่นได้หลายตัว สมมติเล่นเป็นเรื่องราวเหมือนกับที่ไปชมการแสดงมา บางทีนำเรื่องจากการชมลิเกมาเล่น โดยการใช้หุ่น ใช้มือจับเชิดเคลื่อนไหว ปากจะร้องหรือพากย์เป็นบทสนทนาตามที่จดจำไว้

2. ผู้เล่นหุ่นครั้งละหลายๆ คน เด็กจะช่วยกันทำหุ่นและจะถือหุ่นคนละตัวหรือหรือ 2 ตัว เมื่อถึงบทบาทของใครแสดงก็จะเชิดหุ่น ปากจะพูดหรือร้องบทกลอนสั้นๆ

การเล่นเป็นกลุ่ม เด็กที่เล่นด้วยกันจะสนิทชิดชอบกันเป็นอย่างดี จนมีความรู้สึกไม่อายซึ่งกันและกัน หากจะวางหรือหยุดพักตัวหุ่น จะตัดต้นหยวกกล้วยสั้นๆ ปักเสียบตัวหุ่นกับหยวกกล้วยนั้น การเล่นหุ่นคัดเค้าของเด็กได้หายสาบสูญจากพื้นบ้านไปนานแล้ว

 

วิดีโอ