ปลาปักเป้า

ปลาปักเป้า ของเล่นที่เลียนแบบสัตว์น้ำ ทำจากมะพร้าวพิการ นำมาเล่นลอยน้ำเสริมสร้างจินตนาการ 

คุณยายกลุ่ม จันทร์บำรุง ปราชญ์ลุ่มน้ำท่าจีนแห่งวัดท่าพูด ด้วยชีวิตอยู่ริมน้ำจึงมักประดิษฐ์ของเล่น ที่เลียนแบบธรรมชาติรอบตัว ยายกลุ่มต้องทำขนมออกไปขาย วัตถุดิบหลักคือกะทิจากมะพร้าว แถวบ้านยายกลุ่มมีมะพร้าวเยอะ มะพร้าวในหนึ่งทะลายจะมีอยู่ลูกสองลูกที่ไม่สมบูรณ์ ลักษณะจะเรียวไม่กลม น้ำหนักเบา อาจจะไม่มีน้ำอยู่ในผล เรียกว่า มะพร้าวพิการ .

ยายกลุ่มทำมะพร้าวพิการให้มีหน้าตาน่ารักคล้าย ปลาปักเป้า ที่ยายกลุ่มเห็นอยู่บ่อยๆ ในลำน้ำท่าจีน ปลาปักเป้าที่ยายกลุ่มเลียนแบบเป็นปลาปักเป้าน้ำจืดมีหนามสั้นสัมผัสเป็นตุ่มหยาบ ของเล่นชิ้นนี้ไม่มีที่ใดขาย แต่เมื่อใดที่ยายกลุ่มทำขนม ยายกลุ่มจะนั่งทำปักเป้าให้หลานเล่นเสมอ ฝึกให้ผู้เล่นได้เรียนรู้ลักษณะกายภาพรูปร่าง ถิ่นที่อยู่ของปลาปักเป้า ระหว่างเล่นยายกลุ่มก็จะเล่าเรื่องราวของปลาปักเป้า หลานได้รับรู้เรื่องระบบนิเวศลุ่มน้ำไปในตัว

เลือกมะพร้าวพิการลูกเรียว มาปลอกเปลือกและขัดขุยให้เกลี้ยง ใช้มีดขูดๆ ที่ผิวให้มีลักษณะคล้ายเกล็ดหนามปลาปักเป้า นำมาลอยน้ำเล่น หรือจะเล่นบนบก ตามแต่จินตนาการ ลักษณะของมะพร้าวพิการคือ ลูกเรียว เล็กกว่าลูกอื่นๆ ในทะลาย พอปลอกเปลือกออกจะเห็นผลเล็กรีบ ข้างในอาจจะไม่มีเนื้อและน้ำ เรียกว่าเดือนกินหรือเรือนกิน แต่ถ้าลูกใดมีเนื้อ น้ำจะหวาน แต่ถ้าลูกใดไม่มีเนื้อ แต่มีน้ำ น้ำนั้นจะเปรี้ยว

ปลาปักเป้าพบทั้งในน้ำจืดและน้ำทะเล ปกติปลาปักเป้าจะมีสภาพ เหมือนปลาทั่วไป มีหนามสั้น หรือยาวแล้วแต่ชนิด หากถูกรบกวนจะพองตัวโตขึ้น มีรูปร่างคล้ายลูกโป่ง หรือลูกบอลลูน หรือคล้ายผลทุเรียนลูกกลมๆ มีหนามแหลมๆ สั้นหรือยาวได้อย่างชัดเจน (https://www.fisheries.go.th, 2564) .