ลูกข่างม้ง

ลูกข่างม้ง หรือมีชื่อเรียกอีกอย่างว่า “เดาต้อลุ๊” เป็นการละเล่นอีกอย่างหนึ่งที่ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ชาวม้งนิยมเลย

 

 

วิธีทำ

เลือกไม้เนื้ออ่อน ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 – 5 เซนติเมตร   ยาวประมาณท่อนละ 5 นิ้ว ทั้งนี้สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม มาตัดแต่งเป็นทรงตามต้องการ โดยส่วนหัวจะมีลักษณะทู่ ๆ ราบเรียบ ส่วนบริเวณหางลูกข่างเหลาให้เรียวเหลาเพื่อให้หมุนและจิกพื้นได้นาน

เชือก ความยาวตามต้องการ สำหรับพันลูกข่าง

ไม้ไผ่ ความยาวประมาณ 60 เซนติเมตร สำหรับตีลูกข่าง 

 

 

วิธีเล่น

เมื่อต้องการเล่นก็จะนำไม้ที่ผูกเชือกยาวประมาณสองถึงสามเมตรมาม้วนรอบลูกข่าง โดยมือข้างหนึ่งจะถือลูกข่างที่ถูกเชือกหมุนพันรอบไว้ และมืออีกข้างจะถือไม้ที่ผูกเชือกที่หมุนรอบลูกข่างไว้ แล้วเอามือทั้งสองสะบัดไปข้างหน้า พร้อมดึงไม้ที่ผูกเชือกไว้อย่างแรง แล้วลูกข่างจะตกสู่พื้นแล้วหมุน

 

กติกาในการเล่นจะถูกแบ่งออกเป็นสองฝ่าย โดยที่ฝ่ายหนึ่งจะเป็นฝ่ายตีลูกข่างที่กำลังหมุนอยู่ของอีกฝ่าย โดยฝ่ายที่ตีนั้นจะต้องพยายามตีลูกข่างให้ถูกมากที่สุด ซึ่งถ้าหากสามารถทำการตีถูกมาก ก็จะสามารถทำการตีต่อไปได้ แต่หากตีไม่ถูกก็จะต้องเปลี่ยนมาเป็นฝ่ายหมุนลูกข่างให้อีกฝ่ายผลัดไปเป็นฝ่ายตีแทน การเล่นลูกข่างนี้ นอกจากจะได้รับความสนุกสนานจากการเล่นแล้ว ยังเป็นการฝึก และทดสอบความแม่นยำทางด้านสายตาด้วย ปัจจุบันการละเล่นลูกข่างเริ่มหายไปตามวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไป อย่างไรก็ตาม การเล่นลูกข่างก็ยังมีให้เห็นอยู่บ้างในช่วงเทศกาลปีใหม่ม้ง หรือเทศกาลต่าง ๆ ของชนเผ่า