มังกรพ่นไฟ

ทำไมถึงไฟลุกท่วม ลองนึกถึงผัดผักบุ้งไฟแดงหรือไฟลุกเพราะไฟเกิดจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงในรูปไอระเหยหรือละออง ตอนที่จุดเทียนหรือน้ำมัน ไฟลุกอยู่บนไอระเหยของน้ำมัน หรือขี้ผึ้ง พอสาดน้ำเข้าไป น้ำที่ถูกไฟเกิดการเดือดเป็นไอในทันที การเดือดนี้ไปดันให้เชื้อเพลิง (น้ำมัน หรือ ขี้ผึ้งเหลว) กระจายขึ้นมาเป็นละออง ละอองพวกนี้จะโดนไฟลุกไหม้ขึ้นมาอีก จึงเกิดเป็นเปลวพุ่งขึ้นมา เพราะน้ำมีจุดเดือดที่ 100 °C ส่วนน้ำมันหรือในกรณีนี้คือไขของเทียนมีจุดเดือดสูงกว่า หมายความว่าน้ำมันที่ร้อนจัดๆ จะมีอุณหภูมิสูงกว่า 100 °C เมื่อนำน้ำเปล่าใส่ลงไป น้ำจะกลายเป็นไอแบบฉับพลันหรือระเบิดทันที ทำให้มีละอองน้ำมันที่ติดไฟง่ายปนมาด้วย จึงเป็นลูกไฟใหญ่ๆ ให้เราเล่นกัน

 

สถานการณ์ลักษณะนี้เกิดขึ้นได้ในห้องครัวเช่นกัน ดังนั้น ถ้าเกิดกะทะทอดลุกไหม้ อย่าเทน้ำลงดับไฟ เพราะไฟจะยิ่งโหม ให้หาฝาครอบปิดไว้ดับไฟหากไม่มีฝาอาจใช้ผ้าชุบน้ำแล้วบิดให้หมาดที่สุดแล้วค่อยๆ เอาคลุมกะทะ แต่ต้องปิดแก๊สก่อน และรอให้กะทะเย็น ถ้าครอบไม่นานน้ำมันในกะทะยังอุณหภูมิไม่ลดต่ำกว่าจุดวาบไฟ มันก็ติดขึ้นใหม่ได้ และอาจเอาก้นกะทะจุ่มอ่างน้ำอุณหภูมิน้ำมันลดต่ำกว่าจุดวาบไฟ ไฟก็ดับ

 

ประโยชน์ของการเล่นมังกรพ้นไฟ

ด้านร่างกาย การยืนดูไฟลุกต้องมีสติหากเกิดการลุกไหม้สมองจะสั่งการอัตโนมัติให้กระโดดออกห่าง

ด้านจิตใจ เกิดความตื่นเต้นเมื่อเห็นปฏิกริยาตอนไฟลุก รู้สึกถึงความสามารถในการทำให้เกิดไฟลุก

ด้านปัญญา เรียนรู้สาเหตุการติดไฟเมื่อโปรยน้ำเปล่าลงไปในน้ำเทียนร้อน จนทำให้เข้าใจ นึกถึงหรือเทียบเคียงของคำเรียก พ้นไฟ หรือ ไฟแดง กระตุ้นการเรียนรู้ทดลองเรื่องเชื้อเพลิงและไฟ เช่น หากลองเปลี่ยนเทียนไขเป็นสีอื่นจะทำให้เปลวไฟต่างออกไปหรือไม่ ปริมาณของเทียนไขที่ใช้กับน้ำที่โปรยถ้ามากหรือน้อยจะส่งผลอย่างไร รวมถึงการคำนึงถึงความปลอดภัยในการเล่น แจ้งผู้ใหญ่ให้มาอยู่ด้วยหรือเตรียมอุปกรณ์ดับไฟไว้

ด้านสังคม ได้รู้อารมณ์ของผู้ที่อยู่ร่วมวงมังกรพ้นไฟ หากผู้ใหญ่ได้ทดอลงเล่นให้ดูและแทรกความรู้เรื่องการติดไฟ การดับไฟและการปฐมพยาบาลเบื้องต้นจะช่วยเสริมให้ผู้เล่นมีทักษะการดูแลตนเอง

 

 

 

วิธีเล่น

ต้องเล่นในพื้นที่โล่งแจ้ง เพราะไฟจะลุกท่วม วางอิฐ 3 ก้อน ให้มีลักษณะคล้ายเตาสามเส้า วางฝาหรือภาชนะที่ทนไฟบนเตาสามเส้า ทั้งนี้ถ้าภาชนะเล็กอาจหาอะไรอะไรก็ได้ที่ทนไฟและสามารถวางฝาได้ หั่นหรือบิดเทียนไขลงไปในฝา หาฟืนมาสุมที่เตาแล้วจุดไฟเพื่อทำให้เทียนไขละลายพอละลายหมดแล้วขณะยังร้อน ให้พรมน้ำเปล่าลงไป ไฟจะลุกพรึ่บขึ้นมาทันที ให้ระวังในขั้นตอนโปรยน้ำเพราะเปลวไฟอาจกระจายมาโดดตัว

คำเตือนในการเล่นมังกรพ่นไฟ ให้เล่นในที่โล่งแจ้ง ปลอดลมและมีผู้ใหญ่อยู่ใกล้ๆ คอยดูแลความปลอดภัย เพราะเปลวไฟอาจลุกลามเป็นลูกใหญ่ หากบริเวณนั้นมีลมและมีเชื้อเพลิงอาจทำให้ติดไฟได้

 

วิธีการดับไฟจากน้ำมันทอด ให้ตั้งสติแล้วปิดแก๊ส พยายามอย่าขยับกะทะหรือหม้อ อย่าใช้น้ำดับไฟ เพราะไฟจะยิ่งโหม ให้หาฝาครอบปิดไว้ดับไฟหากไม่มีฝาอาจใช้ผ้าชุบน้ำแล้วบิดให้หมาดที่สุดแล้วค่อยๆ เอาคลุมกะทะ และรอให้กะทะเย็น