ขันหมาก

ขันหมากเป็นภาชนะสำหรับใส่เครื่องกินหมาก สานด้วยตอก ทาด้วยรัก รูปร่างทรงกระบอกเตี้ย ๆ มีกระบะชั้นหนึ่งและมีฝาครอบเป็นยอดลดชั้น ลดหลั่นกัน เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 25 เซนติเมตร สูงประมาณ 23-30 เซนติเมตร กระบะเล็กกว่าตัวขันหมากเล็กน้อยพอช้อนลงในขันหมากได้ สูงประมาณ 5 เซนติเมตร ขันหมากสานด้วยตอกธรรมดาขึ้นไปจนเกือบถึงปากขันจึงสานด้วยตอกไพรแล้วพับเป็นขอบ ขันหมากมักทาเคลือบด้วยรักสีดำหรือสีแดง นอกจากชันหมากทรงกระบอกแล้วบางถิ่นยังทำเป็นรูปสี่เหลี่ยม และรูปทรงอื่น ๆ ด้วย

ขันหมาก เดิมเป็นของส่วนตัวของหญิงสาวตั้งแต่อายุ 14 ปีขึ้นไปใช้ใส่เครื่องประดับ ผ้าเช็ดปาก และของใช้เล็ก ๆ น้อย ๆ