โตงเตง

เครื่องมือดักจับตายนกที่หากินผลไม้  แมลง  บริเวณกิ่งไม้  ต้นไม้  เช่น  นกปรอด  นกกางเขน  โดยผูกแขวนห้อยกับกิ่งไม้  จึงมีชื่อเรียกตามลักษณะที่พบเห็นว่า  “โตงเตง”  ทำจากไม้ไผ่เหลาไว้ผิวกว้าง 2 เซนติเมตร  ยาวประมาณ 1 เมตร  ถัดปลายขึ้นมาข้างละ 2 เซนติเมตร  บากเจาะเซาะร่องกว้างประมาณ 1 เซนติเมตร  ยาว 16 เซนติเมตร ใช้เป็นไม้โครง  จากนั้นจึงดัดงอเป็นรูปเกือกม้า  ให้ปลายโครงห่างกันประมาณ 25 เซนติเมตร  ใช้เชือกยึดผูกปลายไว้  เหลาไม้ไผ่อีกชิ้นหนึ่ง  ยาว 28 เซนติเมตร  กว้าง 2 เซนติเมตร  ใช้เป็นไม้ฐาน  บากริมไม้ทั้งสองข้าง  สอดเข้าในร่องไม้โครงวางบนไม้ขัด  จับเลื่อนขยับขึ้นลงได้คล่อง  ใช้ทำเป็นไม้สับ  ผูกเชือกที่ปลายไม้สับเพื่อใช้ผูกกิ่งไม้เป็นน้ำหนักถ่วง  ผูกเชือกกลางโครงไม้ข้างบน  ต่อมายังโคนสลัก  เหลือปลายเชือกอีกด้านหนึ่ง  เพื่อผูกกับกิ่งไม้

วิธีการดัก  โดยมากจะเน้นดักนกปรอด  ที่หากินผลไม้และแมลง  โดยใช้เชือกผูกกับกิ่งไม้  ให้โตงเตงแขวนห้อยใช้เชือกผูกที่ริมไม้สับ  รวบผูกมัดกับไม้ขอน  เพื่อใช้เป็นน้ำหนักถ่วง  ใช้ลูกไม้ เช่น  ลูกตำลึงสุก  ลูกหว้า  ลูกข่อย  ลูกตะขบ  ลูกพริกสุกหรือใช้แมลงเล็กๆ  เช่น  จิ้งหรีด  ตั๊กแตน  ตามแต่จะหามาได้ใช้เป็นเหยื่อหลอกล่อนก  โดยผูกไว้ที่ฐานหรือไม้ขัด  ยกไม้สับขึ้นขัดกับปลายไม้สลักที่ระหว่างกลางโครงไม้  ปลายสลักขัดกับไม้  ปล่อยให้เครื่องมือห้อยแขวนโตงเตงทิ้งไว้  เมื่อนกเห็นเหยื่อและปลอดจากคนก็จะบินเข้ามาเกาะบนไม้ขัด  ทำให้ไม้ขัดยุบหลุดออกจากปลายสลัก  น้ำหนักถ่วงจากขอนไม้ก็ทิ้งตัวบานลง  ดึงให้ไม้สับเลื่อนลงภายในร่องอย่างรวดเร็ว  ทับสับลงบนตัวนกทันที